Implanty jednego dnia – implantologia poekstracyjna – natychmiastowa z zastosowaniem implantów jednofazowych (bezpośrednio po usunięciu zęba\zębów).

Metoda ”jednego dnia” (wprowadzania implantu bezpośrednio po ekstrakcji – usunięcia zęba) wyznacza od lat znaczący kierunek rozwoju implantologii, którego wyrazem jest dążność do zminimalizowania czasu, jaki upływa od momentu usunięcia zęba do jego zastąpienia w pełni obciążonym ostateczną pracą protetyczną-sztucznym zębem (koroną implantoprotetyczną).

Określenie implant natychmiastowy, może dotyczyć czasu zarówno jego wprowadzenia bezpośrednio po ekstrakcji (usunięciu) zęba, jak i który ubiega do czasu wykonania uzupełnienia protetycznego w postaci korony,mostu tymczasowego bezpośrednio po implantacji (implanty obciążane natychmiastowo). Implantacja brakującego zęba/zębów po ich usunięciu stała się obecnie powszechnie akceptowanym sposobem leczenia. Stosujemy ją bezpośrednio po usunięciu zębów z powodu chorób przyzębia, przy złamaniu  i resorpcji korzeni, przy uszkodzonych wkładach koronowo-korzeniowych czy powikłaniach leczenia endodontycznego.

Jest ona idealnym  rozwiązaniem z punktu widzenia komfortu pacjenta ze względu na mniejszą ilość zabiegów chirurgicznych oraz krótszy czas leczenia.  Postępowanie jednoczasowe  polega na wypełnieniu zębodołu po ekstrakcji zęba implantem,bez konieczności cięcia tkanek miękkich oraz augmentacji tkanek twardych. Pod pojęciem „zaopatrzenie natychmiastowe”, rozumiemy założenie uzupełnienia protetycznego bez kontaktu zgryzowego w okluzji statycznej i dynamicznej, najpóźniej do 48 godzin po osadzeniu implantu. Zastosowanie implantu natychmiastowego pozwala na uzyskanie bardzo dobrych rezultatów, biorąc pod uwagę estetyczny aspekt stanu przyzębia, gdyż  pozwala na zachowanie tkanek miękkich w przestrzeniach między zębowych, zapobiega resorpcji wyrostka zębodołowego oraz recesji tkanek miękkich po usunięciu zęba. 

Szczególnie w implantologii nasuwa się związane z ekstrakcjami następujące pytanie. W jaki sposób można zmniejszyć wielkość resorpcji zachodzącej zazwyczaj w nieunikniony sposób w wyrostku zębodołowym oraz jak zmniejszyć zanik przyległych tkanek miękkich, a tym samym jak zapobiec konieczności wykonywania późniejszych zabiegów augmentacji? W zależności od ilości i jakości tkanek miękkich w miejscu zabiegu, mamy do dyspozycji trzy możliwości postępowania po ekstrakcji. Należą do nich: implantacja natychmiastowa, działania mające na celu zachowanie kości wyrostka zębodołowego lub pozostawienie zębodołu poekstrakcyjnego bez jakichkolwiek działań. Implantacja natychmiastowa jest zabiegiem trudnym technicznie, możliwym do wykonania, gdy obszar implantacji jest wolny od stanów zapalnych i gdy zachowane są struktury kostne wokół zębodołu. Jest ona zależna w dużym stopniu od uzyskanej pierwotnej stabilności implantów, która nie zawsze jest możliwa w przypadku świeżego zębodołu,  jeżeli pozostawimy zębodół poekstrakcyjny do samoistnego wygojenia i  dojdzie do atrofii tkanek w trzech wymiarach o zakresie osobniczo zróżnicowanym. Ważnym czynnikiem dla zapewnienia klinicznej  osteointegracji implantu jest więc jego podstawowa stabilność  Istnieje kilka metod opisania tego parametru. Najczęściej są to: podczas implantacji  moment insercji i analiza częstotliwości rezonansowej (RFA) z urządzenia Ostell Mentor. 

W przypadku postępowania jednoczasowego, zanik tkanki miękkiej w przestrzeniach między zębowych jest nieznaczny, natomiast w przypadku postępowania wieloetapowego należy liczyć się nawet z 4 mm zanikiem tkanki miękkiej. Ponadto postępowanie wieloetapowe może być  niekorzystne ze względu na jakość zmienionej  tkanki miękkiej (blizny pooperacyjne), natomiast w przypadku postępowania jednoczasowego problemy takie w zasadzie nie występują, ponieważ dziąsło brzeżne w obszarze powierzchni stycznych pozostaje nietknięte. 

Bez podjęcia celowych działań terapeutycznych obszar poekstrakcyjny podlega procesowi gojenia samoistnego i musimy się wtedy liczyć z nieuniknionym zjawiskiem resorpcji. Celem każdego zabiegu ekstrakcji powinno być zatem możliwie atraumatyczne usunięcie zęba, którego nie możemy uratować, aby tym samym w optymalny sposób sterować następującym po ekstrakcji procesem gojenia rany i do minimum ograniczyć zjawisko resorpcji lub nawet jemu zapobiec. Nowoczesne postępowanie profilaktyczne w odniesieniu do wyrostka zębodołowego powinno zapewniać dobre warunki wyjściowe dla zachowania wymiarów tkanek twardych i miękkich wyrostka, nie powinno powodować wydłużenia całkowitego czasu leczenia, a jeśli już, to tylko w niewielkim zakresie, powinno być klinicznie łatwe do wykonania oraz wiązać się z możliwie jak najniższymi kosztami. 

Implantacja natychmiastowa charakteryzuje się dobrą przewidywalnością, jeżeli chodzi o zachowanie poziomu kości i jak wspomniano wyżej krótkim okresem  leczenia oraz  umiarkowanym poziomem kosztów, ponieważ jednocześnie wykonywanych jest kilka zabiegów. Należy jednak  pamiętać, że wynik zabiegu implantacji natychmiastowej zależy głównie od ilości kości dostępnej w części wierzchołkowej zębodołu, wiąże się z postępowaniem wymagającym dużych  umiejętności klinicznych, wymaga zębodołu wolnego od zmian zapalnych. Ze względów estetycznych  metodę jednoczasową można stosować tylko u niektórych pacjentów, w zależności od konkretnej sytuacji wyjściowej. Wynik estetyczny po zabiegu jednoczasowym może cechować  się zatem ograniczoną przewidywalnością.  

Celem postępowania jednoczasowego jest maksymalne zachowanie tkanki poprzez  jej mechaniczne podparcie po usunięciu zęba. W piśmiennictwie ocenia się  wpływ różnych materiałów stosowanych w stomatologii, na szybkość  i nasilenie procesów angiogenezy i osteogenezy, w tym szczególnie tytanu. Według niektórych badaczy obecność fibryny  i wytworzenie skrzepu fibrynowego  jest pierwszym etapem formowania się kości po chirurgicznym wszczepieniu implantów tytanowych. Zauważono, że tytan w porównaniu z innymi biomateriałami ma lepsze właściwości osteointegracyjne. Tylko ten materiał w kontakcie z krwią indukuje wytworzenie skrzepu, będącego wynikiem generacji trombiny/antytrombiny. Zwiększona agregacja płytek krwi na powierzchni tytanu jest wynikiem wyższego poziomu β−tromboglobulin oraz PDGF. 

Na nawarstwianie kości na powierzchnię wszczepu, pozytywnie wpływają kontrolowane mikrodrgania natychmiastowo obciążonych prac implantologicznych.  Należy także zwrócić uwagę na  istotną rolę okostnej w procesie odtwarzania kości wyrostka zębodołowego. Komórki  wewnętrznej warstwy okostnej otrzymując z niej 80% dopływu krwi tętniczej, są odpowiedzialne za przebudowę kości, głównie jej części korowej.Jeśli chodzi o przebudowę kości po usunięciu zęba, to  w przednim odcinku kości szczęki  resorpcja jej  dochodzi do 25% w pierwszym roku po ekstrakcji zęba, do nawet  40% – 60% w kolejnych trzech latach. W odcinkach bocznych, tempo utraty kości wyrostka zębodołowego jest większe, sięgając 50% w pierwszym roku po ekstrakcji.