Co to są implanty indywidualne podokostnowe zębów
Indywidualne implanty podokostnowe to kompleksowe i indywidualnie zaprojektowane i precyzyjnie wykonane konstrukcje tytanowe, mocowane do warstwy korowej kości. Takie implanty różnią się metodą osadzania w porównaniu do tradycyjnych implantów stomatologicznych, które są wkręcane w kość przyzębia (śródkostne). W przypadku implantów podokostnowych, mocuje się je pomiędzy kością przyzębia a dziąsłem, przytwierdzając elementy konstrukcji za pomocą wkręcanych śrub do:
- odsłoniętej kości szczęki, pozbawionej śluzówki i okostnej,
- kości żuchwy, zwłaszcza w obszarze zębodołowym.
Takie podejście otwiera możliwość przywracania funkcji układu żującego w trudnych warunkach protetycznych, zwłaszcza gdy występuje znaczny zanik kości.
Kiedy stosuje się tytanowe implanty indywidualne zębów
Stosujemy je we wszystkich przypadkach częściowych i całkowitych braków zębowych w szczęce i żuchwie, włącznie z głębokim lub całkowitym zanikiem wyrostka zębodołowego, uniemożliwiajacym zastosowanie tradycyjnych implantów śrubowych czy cylindrycznych.
Bardzo ważnym wskazaniem dla wykonania tego typu implantu jest na przykład przewlekłe zapalenie błony śluzowej zatok szczękowych lub ich polipowatość, kiedy musimy wykonać bardzo inwazyjny zabieg podniesienia dna zatoki szczękowej aby zamontować klasyczne implanty.
Korzyści wynikające z tej metody to szybka diagnoza, szybki projekt i szybkie wykonanie wszczepu-siatki podokostnowej, eliminacja konieczności wstępnego wykonania jakichkolwiek zabiegów przedimplantacyjnych, jednofazowy zabieg implantacji, zminimalizowana inwazyjność zabiegu, natychmiastowe lub wczesne (10-12 dni po zabiegu) wykonanie implantoprotezy.
W dzisiejszych czasach implanty wraz z uzupełnieniami protetycznymi mocowanymi na stałe tworzą najpopularniejszą metodę uzupełniania braków zębowych ponieważ funkcjonują tak jak naturalne zęby, pomagają zachować strukturę kostną szczęki i żuchwy.
Brak dostatecznej ilości tkanki kostnej przeszkodą w zastosowaniu tradycyjnych implantów
Większość pacjentów którzy pragną uzupełnić braki zębowe za pomocą implantów tradycyjnych śrubowych nie ma dostatecznej ilości tkanki kostnej, aby bezpiecznie je umieścić w kości szczęki lub żuchwy.
Kość szczęki lub żuchwy pozbawiona zęba pozostaje nieobciążona mechanicznie, nie bierze udziału w fizjologicznych czynnościach, np. w procesie żucia. I podobnie jak np. nieużywane tkanki mięśniowe – zanika, bowiem kość nieobciążona zawsze ulega zanikowi. Inne czynniki powodujące zanik kości to np.: przebyte urazy, zapalenia dziąseł i kości – paradontoza, wady zgryzu oraz schorzenia stawu skroniowo-żuchwowego.
Utrata tkanki kostnej w szczęce i żuchwie jest uzależniona od czynników miejscowych oraz ogólnoustrojowych.
Do czynników miejscowych zalicza się głównie negatywne działanie paradontozy, czynniki związane z wykonaniem i użytkowaniem ruchomych protez zębowych oraz struktura podłoża kostnego, duży wpływ na zachowanie tkanki kostnej szczęki i żuchwy ma jakość i liczba zachowanych zębów. Okres bezzębia istotnie wpływa na wysokość części zębodołowej kości ,szczególnie jeżeli pacjenci użytkują protezy ruchome zębów przez wiele lat, niszczą one podłoże kostne nieodwracalnie.
Wieloletnie badania kliniczne dowodzą, że ubytek struktur kostnych jest największy w okresie pierwszych 6 miesięcy po ekstrakcji zęba, choć trwa on z mniejszym nasileniem przez całe życie pacjenta, prowadząc nawet do całkowitego zaniku wyrostka zębodołowego.
W wielu przypadkach związane ze zmianami zanikowymi niekorzystne warunki anatomiczne oraz brak wystarczającej ilości i jakości kości w miejscu planowanego wprowadzenia wszczepu nie stanowią już bezwzględnego przeciwwskazania do jego zastosowania, bowiem rozwój chirurgii odtwórczej umożliwia odbudowę kości w żądanym miejscu i następnie umocowanie implantu.
Jednak w przypadku znacznej atrofii (zaniku) kości na przykład trzonu żuchwy, implantację może utrudniać brak części gąbczastej i występowanie wyłącznie kości zbitej. W takich przypadkach należy szukać alternatywnych rozwiązań, które pozwolą na utrzymanie implantoprotez.
Uzupełnienie utraconych zębów jest koniecznością
W przypadku bezzębia zadecydowanie najpopularniejszą metodą rekonstrukcji uzębienia jest zastosowanie protezy dośluzówkowej – całkowitej lub częściowej ruchomej protezy osiadającej (rozwiązanie to cechuje prostota konstrukcji i niska cena). Dodatkowo, stosowanie protez dośluzówkowych, szczególnie tych niewłaściwie wykonanych, podobnie jak całkowita rezygnacja ze stosowania uzupełnień protetycznych, w największym stopniu sprzyjają powstawaniu zmian zanikowych podłoża protetycznego, co jest związane z powstaniem dalece niefizjologicznego stanu naprężenia w tkance kostnej.
Należy również powiedzieć jaki jest wpływ gospodarki hormonalnej na stan kości szczęki i żuchwy. Do objawów obecności zmian osteoporotycznych kości szczęki i żuchwy zalicza się: wzmożone ciśnienie zatok szczękowych spowodowane ścieńczeniem dna zatoki, złamania i zaniki wyrostków zębodołowych. Zanik tych kości potęgowany jest często przez niedobór estrogenów u kobiet – zmiany o charakterze osteoporozy są bardziej widoczne w szczęce niż w żuchwie. Nadczynność tarczycy może manifestować się w jamie ustnej wzmożonym rozwojem osteoporozy . Nadczynność przytarczyc może powodować istotne zmiany w obrębie jamy ustnej, przez co obniża się gęstość kości w przegrodach międzykorzeniowych i blaszkach zębodołów. Do czynników ogólnoustrojowych wpływających na tkankę kostną szczęk i żuchwy zalicza się również palenie papierosów.
Pacjenci rozważający leczenie stomatologiczne polegające na rekonstrukcji brakującego uzębienia za pomocą implantów powinni decydować się na takie leczenie dość szybko po utracie zębów, tak aby uchronić się przed procesem zaniku otoczenia kostnego.
Rehabilitacja jamy ustnej poprzez uzupełnianie zębów, które zostały utracone, wcześniej czy później staje się koniecznością dla każdego z nas.
U trojga na dziesięcioro pacjentów taki zabieg jest czynnością skomplikowaną, pełną nieznanych pułapek, ponieważ wielkość i jakość kości jest niewystarczająca dla zastosowania tradycyjnych technik implantologicznych.
Przeszczep kości własnopochodnej
Jeżeli ilość kości jest zbyt mała musimy zastosować jej przeszczep. W stomatologii, jeżeli brakuje podstawowych warunków kostnych do zastosowania odpowiedniego implantu – śruby tytanowej, w przypadku zaniku kości stosuje się techniki regeneracyjne, oparte na przeszczepianiu często masywnych fragmentów kości pobranych z ciała pacjenta (z odcinka przedniego żuchwy, z gałęzi żuchwy, z kości piszczelowej lub strzałkowej, z grzebienia biodrowego, sklepienia czaszki) i przeniesieniu go w miejsce, które wymaga wzmocnienia. Pobrane i wymodelowane fragmenty kości umiejscawia się w miejscach wcześniej zaplanowanych implantów mocując je stabilnie do podłoża kostnego za pomocą śrub tytanowych używanych do stabilizowania złamań twarzoczaszki. Po okresie wgajania przeszczepu (ok. 4-6 m-cy) można przeprowadzić zabieg implantacji. Chociaż jest to metoda bardzo rozpowszechniona, ma ona swoje wady, powikłania i przeciwwskazania. W dużej części przypadków kość przeszczepiona do szczęki ma tendencję do zaniku częściowego lub całkowitego.
Należy również powiedzieć, że po zabiegu przeszczepu kości nie jest możliwe użytkowanie żadnego uzupełnienia protetycznego np. protezy ruchomej przez okres kilku miesięcy. W przypadku rozległych braków zębów stwarza to sytuację bardzo niekomfortową dla pacjentów okres bezzębia całkowitego wynosi sześć miesięcy.
Co zamiast przeszczepu kości
Alternatywą dla zastosowania przeszczepów kości własnopochodnej są często takie techniki, jak:
- zabieg podniesienia dna zatoki szczękowej – sinus lift,
- rozszczepianie wyrostka zębodołowego,
- transpozycja nerwu zębodołowego dolnego,
- sterowana regeneracja tkanek kości (GBR).
Podniesienie dna zatoki szczękowej
Podniesienie dna zatoki szczękowej stwarza nowe możliwości leczenia implantologicznego. Umożliwia bowiem wprowadzanie implantów w trudnych warunkach anatomicznych. Najczęściej występują one w tylnych odcinkach wyrostka zębodołowego szczęk, zwłaszcza szczęki bezzębnej, której pneumatyzacja (rozrzedzenie) wzrasta stopniowo w trakcie upływu lat i w miarę utraty zębów.
Jak odbywa się zabieg podniesienia dna zatoki szczękowej
Podniesienie dna zatoki szczękowej metodą otwartą polega na chirurgicznym wejściu do zatoki i umieszczeniu w jej dnie materiału kościozastępczego lub kostnego. Zaletą metody jest możliwość podniesienia dna zatoki w znacznie większym zakresie (o 5,0-8,0 mm) niż przy metodzie zamkniętej (maksymalnie o 3,0-3,5 mm). Bardzo znaczącą zaletą jest także pełna dostępność do zatoki i możliwość kontroli wzrokowej przez chirurga. Najpierw tworzy się okno dostępu do dna zatoki po czym delikatnie podważa błonę śluzową zatoki. Tak przygotowane miejsce wypełnia się biomateriałem i pokrywa specjalną membraną zaporową oraz śluzówką. W ten sposób przygotowane przez nas okno dostępu do zatoki jest ponownie dokładnie zamknięte. Tak przygotowane miejsce pod przyszłe implanty goi się na ogół 6 miesięcy.
Podniesienie dna zatoki szczękowej metodą zamkniętą zwykle pozwala na jednoczasowe wprowadzenie implantu. Zabieg obarczony jest większym ryzykiem perforacji błony śluzowej dna zatoki szczękowej, co związane jest z faktem, że wykonuje się go bez pełnej kontroli wzrokiem. Ryzyko to można zminimalizować stosując dokładną diagnostykę radiologiczną przed zabiegiem.
Rozszczepianie wyrostka zębodołowego
Istotą zabiegu jest wprowadzenie w rozwarstwiony wyrostek zębodołowy o prawidłowej wysokości implantów o pożądanej szerokości i w odpowiedniej pozycji. Dodatkowym efektem jest nadanie nowo utworzonemu wyrostkowi zębodołowemu właściwego kształtu. Zabieg ten wykonuje się w przypadkach deficytu kości w wymiarze podniebienno-wargowym oraz językowo-wargowym.
Transpozycja nerwu zębodołowego dolnego
Zabieg transpozycji nerwu przeprowadza się jeżeli w przypadku atrofii w bocznych odcinkach żuchwy ilość tkanki kostnej położonej nad nerwem zębodołowym dolnym jest niewystarczająca dla przeprowadzenia implantacji.
Zabieg polega na przemieszczeniu przebiegającego w kości nerwu i ułożeniu go w innym miejscu. Czynność ta umożliwia wykorzystanie do implantacji większej ilości tkanki kostnej i umocowaniu implantów o odpowiedniej długości.
Sterowana regeneracja tkanek kości (GBR)
- ubytek kostny wokół korzeni zębowych (spowodowany przez choroby przyzębia),
- ubytek kostny po ekstrakcji zęba,
- ubytek kostny po urazie,
- ubytek kostny po długoterminowym braku zębów,
- ubytek kostny przed wszczepieniem implantu
- ubytek kostny po usunięciu torbieli lub guza.
Podokostnowy implant indywidualny – gdy żaden inny zabieg nie przyniesie oczekiwanych efektów
Tytanowy podokostnowy implant indywidualny został stworzony w celu leczenia ekstremalnych przypadków zaniku kości szczęk pacjentów w trakcie jednej fazy chirurgicznej, także po to aby umożliwić umieszczenie stałej implantoprotezy w krótkim czasie, bez konieczności stosowania skomplikowanych chirurgicznych zabiegów przedimplantacyjnych.
Uniwersalność i skuteczność tej metody, stanowi alternatywę dla innych, bardziej inwazyjnych metod implantacyjnych, kosztownych i wymagających o wiele dłuższego czasu na jej przeprowadzenie. Chirurgia minimalnie inwazyjna–taki cel przyświeca każdej dziedzinie współczesnej chirurgii.
Metoda implantów podokostnowych jest znana w świecie stomatologii od trzydziestu lat, jednak wcześniej były wykonywane inaczej i z innych materiałów.
Jeżeli ilość kości jest zbyt mała musimy zastosować jej przeszczep. W stomatologii, jeżeli brakuje podstawowych warunków kostnych do zastosowania odpowiedniego implantu – śruby tytanowej, w przypadku zaniku kości stosuje się techniki regeneracyjne, oparte na przeszczepianiu często masywnych fragmentów kości pobranych z ciała pacjenta (z odcinka przedniego żuchwy, z gałęzi żuchwy, z kości piszczelowej lub strzałkowej, z grzebienia biodrowego, sklepienia czaszki) i przeniesieniu go w miejsce, które wymaga wzmocnienia. Pobrane i wymodelowane fragmenty kości umiejscawia się w miejscach wcześniej zaplanowanych implantów mocując je stabilnie do podłoża kostnego za pomocą śrub tytanowych używanych do stabilizowania złamań twarzoczaszki. Po okresie wgajania przeszczepu (ok. 4-6 m-cy) można przeprowadzić zabieg implantacji. Chociaż jest to metoda bardzo rozpowszechniona, ma ona swoje wady, powikłania i przeciwwskazania. W dużej części przypadków kość przeszczepiona do szczęki ma tendencję do zaniku częściowego lub całkowitego.
Warto podkreślić, że po zabiegu przeszczepu kości nie jest możliwe użytkowanie żadnego uzupełnienia protetycznego np. protezy ruchomej przez okres kilku miesięcy. W przypadku rozległych braków zębów stwarza to sytuację bardzo niekomfortową dla pacjentów okres bezzębia całkowitego wynosi sześć miesięcy.
Jak wykonane są indywidualne implanty podokostnowe
Opracowanie tytanowych podokostnowych implantów indywidualnych udało nam się dzięki wykorzystaniu najnowszych dostępnych technologii cyfrowych zarówno z dziedziny obrazowania kości – tomograf komputerowy 3D wiązki stożkowej (CBCT – Cone Beam Computer Tomography), jak i projektowania indywidualnego implantu – wykorzystanie programów graficznych CAD 3D oraz technologii tworzenia implantu dzięki zastosowaniu drukarek 3D-SLM (Selective Laser Melting), DMLS (Direct Metal Laser Sintering) które umożliwiły stworzenie całkowicie zindywidualizowanych ,pojedynczych implantów podokostnowych zbudowanych ze stopu tytanu TiAl6V4 –klasy 5 posiadającego atest medyczny.
Jest to stop tytanu o wysokiej wytrzymałości zapewniając bardzo dobry stosunek wytrzymałości do gęstości.
Także w środowisku mokrej powierzchni stop TiAl6V4 wykazuje znakomitą wytrzymałość i odporność na zmęczenie i propagację pęknięć .
Z powodu powstawania gęstej warstwy tlenku stop TiAl6V4 zapewnia dobrą odporność na korozję w utleniającym środowisku jamy ustnej oraz wykazuje bardzo dobrą biologiczną kompatybilność z ludzkimi tkankami co eliminuje efekty alergii.
Technologie DMLS/SLM wykorzystują najczęściej iterbowy laser włóknowy pracujący w paśmie podczerwieni . Elementy tytanowe takie jak projektowane przez nas implanty indywidualne są budowane poprzez nakładanie cienkich warstw proszku tytanowego (o grubości od 0,010-0,080 mm). Dzięki bezpośredniemu budowaniu tych konstrukcji na podstawie danych CAD 3D możliwe jest znaczne skrócenie czasu produkcji i uniknięcie modelowania pośredniego, które generuje niedokładności wymiarowe.
Ponadto technologia DMLS/SLM pozwala na budowanie skomplikowanych filigranowych struktur przestrzennych, które nie są możliwe do uzyskania metodami odlewniczymi i ubytkowymi.
Nowoczesna metoda obrazowania kości wyrostka zębodołowego za pomocą tomografii komputerowej bez konieczności jej odsłaniania podczas wstępnego zabiegu chirurgicznego, a następnie możliwość projektowania wirtualnego implantu w programach wizualizacji CAD 3D, oraz jego wydrukowanie z tytanu medycznego pozwala na wyeliminowanie pierwszej fazy chirurgicznej, podczas której dawniej bezpośrednio pobierano wycisk kości.
Jak odbywa się wykonanie podokostnowego implantu?
Pacjent zgłaszający się do Kliniki Implantologii Stomatologicznej w Łodzi po badaniu klinicznym oceniającym warunki kostne na podstawie zdjęcia panoramicznego oraz po analizie wywiadu ogólnomedycznego zostaje skierowany na badanie tomografii komputerowej kości szczęki oraz żuchwy za pomocą – tomografu komputerowego 3D wiązki stożkowej (CBCT – Cone Beam Computer Tomography. Wykonywane są gipsowe modele orientacyjne szczęki oraz żuchwy w celu analizy wzajemnego położenia tych struktur.
Po otrzymaniu wyników CT przystępujemy do projektowania kształtu przyszłego implantu podokostnowego korzystając z programów graficznych CAD 3D.
Kolejnym krokiem jest wykonanie zaprojektowanego implantu dzięki zastosowaniu drukarek 3D-SLM (Selective Laser Melting), DMLS (Direct Metal Laser Sintering).
Przygotowany implant jest gotowy do montażu w jamie ustnej pacjenta.
Zminimalizowanie urazowości, wysoka precyzja wykonania indywidualnych tytanowych wszczepów podokostnowych w przypadku pacjentów z zaawansowanym zanikiem podłoża kostnego –wszystko to stanowi ogromną szansę dla osób dotychczas skazanych na posługiwanie się protezami ruchomymi lub zmuszonych do wstępnego poddania się tzw. zabiegom przedimplantacyjnym.
